Jasio i Kopciuszek na świecie

Głupi Jasio, który właściwie wcale nie jest głupi, ale wręcz przeciwnie. Chłopiec z biednej rodziny, który dowcipem przewyższa każdego bogacza. Czasami Jasio jest bystry od samego początku, innym razem z leniwca musi dopiero zamienić się w bystrego. Z pewnością nie jest to jednak prostak bez własnego rozumu.

Jasia możemy spotkać w wielu baśniach świata. Na Słowacji jest znany jako głupi Jano, jego przygody opisał m. in. Pavol Dobšinský. Podobny bohater – tym razem imieniem głupi Honza – pojawia się też w Czechach. W Niemczech bracia Grimm przedstawiają nam Hansa w bajce znanej u nas pt. „Szczęśliwy Jaś” (w oryginale Hans im Glück). Na Węgrzech można znaleźć jeszcze jednego „krewnego” Jana, Honzy i Hansa: Jánosa.

Inne kraje nie pozostają w tyle. Kolejni zagraniczni „Jasiowie” nazywają się wprawdzie inaczej, ale też mają dość rozumu. Zasada nadawania im imion pozostaje niezmieniona: wybierane jest imię typowe, jeśli nie najczęściej spotykane w danym kraju. Przynajmniej tak było kiedyś. Wiadomo, że trendy ulegają zmianie. W Rosji i na Ukrainie bardzo popularny jest Ivanko. W Norwegii dzieci słuchają bajek o Askeladdenie. Jego imię jest czasami tłumaczone jako Popiołek. W Danii wygrywa Lars. Natomiast gdybyśmy mieli szukać podobnej postaci w baśniach romskich, to byłby to zapewne Dilino – z bajki „Dilino i diabeł”.

Jasio jest często najmłodszym z kilku synów, uciskanym i zaniedbywanym. W podobnej sytuacji znajduje się pewna dziewczyna – Kopciuszek. Właściwie w ogóle nie znamy jej prawdziwego imienia. Określenie „Kopciuszek” było pierwotnie tylko obraźliwym przezwiskiem, ponieważ dziewczyna często była brudna od popiołu. Dziś raczej nie spotkamy się z Kopciuszkiem jako imieniem żeńskim, ale przetrwało ono w formie nazwiska. A jaka jest historia Kopciuszka?

Dziewczyna, która po śmierci jednego lub obojga rodziców zostaje na świecie sama jak palec i którą krzywdzą przede wszystkim najbliżsi (najczęściej macocha i starsze przyrodnie siostry). Ten temat to również klasyk na całym świecie. Np. na Słowacji co roku na Boże Narodzenie wyświetla się niezwykle popularny tam film pt. „Trzy orzeszki dla Kopciuszka”. Wersja z trzema orzeszkami jest jedną z najbardziej znanych. W innej wersji biednemu Kopciuszkowi pomaga wróżka chrzestna wyposażona w magiczną różdżkę, jak w „Kopciuszku” według Charlesa Perraulta. A czy wiecie, że motyw małego pantofelka, którego nikt inny nie włoży, prawdopodobnie pochodzi z Chin, podobnie jak najstarsza znana wersja Kopciuszka?

Jasio i Kopciuszek zawsze mieli i będą mieć jedyne w swoim rodzaju miejsce w baśniowym świecie. To postacie, które kochają wszyscy. Każdy może odnaleźć w ich naturze i działaniu kawałek siebie, przez co zwycięstwo nad przeciwnościami losu staje się także naszą radością. To bohaterowie, którzy dzięki swojemu zdrowemu rozsądkowi i determinacji pokazują nam, że nawet pozornie ponurą sytuację możemy obrócić na swoją korzyść i dążyć dalej do szczęścia.